Zebra İspinozu Mutasyonları - Siyah Temelli Mutasyonlar

Bu bölümde daha çok siyah temelli mutasyonlar üzerine yoğunlaşacağız.

-Siyah Yanak (BC)

Ülkemizde “karayanak” olarak da bilinen bu renk mutasyonu en yaygın mutasyonlardan birisidir. İlk olarak 1977 yılında Alman ithalatçı Mr. Weiler tarafından bulunmuş ve Mr. Gruber tarafından üretimiştir. Bu renk mutasyonuna uğramış erkek kuşların yanak ve böğür yaması siyah renge döner. Dişi kuşlarda ise siyah yanak yaması meydana gelir. Vücut renginde bir değişiklik olmaz.

Yanda erkek ve siyah yanaklı bir zebra ispinozu görmektesiniz.

Siyah yanak renk mutasyonu otozomal resesif bir özelliktir.

Siyah yanak mutasyonu taşıyıcılık durumunda kendisini fenotipte belli eden yegâne mutasyonlardan birisidir. Yanak yamalarında gözyaşı çizgilerine yakın bölgelerdeki siyah uçlu tüyler veya kararmalar taşıyıcı olunduğunun göstergesidir.

Siyah yanak renk mutasyonu aşağıdaki mutasyonlar ile kombinlenmesi halinde kararlı renkte yavrular verir ;

Siyah yüz, siyah göğüs, lightback, silver ve CFW serileri

-Siyah Göğüs (BB)

İlk olarak 1967 yılında Alman üretici Mr. Kutzner tarafından üretilen siyah göğüs renk mutasyonu birçok kararlı mutasyon kombinasyonlarında olmazsa olmaz konumdadır. Öyle ki tam bir siyah veya turuncu kuş elde etmek için siyah göğüs renk mutasyonu gereklidir. Siyah göğüslü erkek kuşlarda yanak ve böğür yamaları, göğüs barı belirgin bir şekilde büyür. Göğüs barı daha kalın, daha geniş ve daha siyahtır ki mutasyonun en önemli özelliği budur. Ayrıca yanak yamaları oval şeklini pek bozmadan genişler. Gözyaşı çizgisi incelir. Üst kuyruk kısmında ve kanatların belli bölgelerinde “devetüyü” renginde tüyler görülür. Dişi kuşlarda ise gözyaşı çizgisi tamamen kaybolur ve erkek kuşlara benzer şekilde üst kuyruk kanat ve sırt bölgelerinde yer yer devetüyü rengi tüyler bulunur.

Soldaki erkek sağdaki dişi olmak üzere siyah göğüslü bir zebra ispinozu çifti görmektesiniz.

Siyah göğüs renk mutasyonunun kalıtımı otozomal resesiftir. 

Siyah göğüs mutasyon taşıyıcı kuşları da görsel olarak tespit etmek pekâlâ mümkündür. Erkek taşıyıcı kuşlarda gözyaşı çizgisi normale göre incedir ve yanak yaması daha geniştir. Ayrıca kuyruk tüyleri üzerindeki yamalar bir nevi birleşir ve kumsaati şekli alır. Bu durum taşıyıcı dişi kuşlar için de geçerlidir. Buna ek olarak taşıyıcı dişi kuşlarda gözyaşı çizgisi tam kaybolmasa da ciddi ölçüde incelir.

Siyah göğüs renk mutasyonu;

Siyah yanak, siyah yüz, turuncu göğüs, fawn, isabel, florida fancy, lightback renk mutasyonları ile kombine edilirse kararlı renkte yavrular elde edilebilir.

Not: Siyah göğüs mutasyonunun “Isabel” ve “Florida Fancy” renklerle kombinayonuna özel olarak “Phaeo (Feo)” denir.

-Siyah Yüz (BF)

Siyah yüzlü zebra ispinozu ilk olarak 1938 yılında Avustralya’da Sir Bill Gordon tarafından doğada görülmüş ve kayıt altına alınarak varlığından haberdar olunmuştur. 1959 yılında ise Mr. Harry Nesbitt tarafından doğadan yakalanmıştır. Yakalanan bu kuş Avustralyalı üreticiler Bill Maggs ve Eric Baxter tarafından üretilmiş ve yayılmıştır. Siyah yüzlü erkek kuşlarda gözyaşı çizgisi ve gaga arasındaki beyaz bölge siyahlaşmıştır. Göğüs barı biraz daha genişlemiştir ve göğüs barından bel kısmına kadar olan bölge siyahlaşmıştır. Boyun çizgileri arasındaki mesafe boşluk azalmış ve çizgiler biraz daha kalınlaşmıştır. Kuştan kuşa değişmekle birlikte böğür yamalarındaki beyaz noktalar kaybolabilmektedir. Vücut rengi de gri renkten biraz daha siyaha çalar. Dişi kuşlarda ise fazla spesifik farklar olmaz. Gözyaşı çizgisi ve gaga arasındaki bölge erkek kuşlara benzer olarak gri renk alır.

Erkek ve siyah yüzlü bir zebra ispinozu görmektesiniz.

Siyah yüz renk mutasyonu otozomal dominant karakteristiğe sahiptir.

Siyah yüzlü kuşlar ayrıca şu mutasyonlar ile kombine edilebilir; Siyah yanak, siyah göğüs, turuncu göğüs ve silver serileri.

-Eumo (EM)

İlk olarak 1969 yılında Hollandalı üretici Mr. P. Kars of Stiens tarafından üretilmiştir. Eumo renk erkek kuşlarda turuncu yanak yaması neredeyse kaybolur ve koyu gri bir renge döner. Göğüs, bel ve kıç bölgesi tamamen koyu siyah renktedir. Genellikle böğür yamalarında beyaz noktalar yoktur. Dişi kuşlar ise bütünsel olarak daha koyu ve daha siyah bir renge bürünür. Erkek kuşlara benzer olarak göğüs, bel ve kıç bölgesi katı siyah renktedir. Gözyaşı çizgisi ve gaga arasındaki beyaz bölge siyah yüz özelliğine benzer olarak tamamen siyah renk alır.

Soldaki erkek, sağdaki dişi olmak üzere Eumo renk zebra ispinozları görmektesiniz.

Eumo renk mutasyonu otozomal resesif olarak aktarılır. 

Bu mutasyon şu renkler ile kombine edilebilir;

Siyah yanak, lightback, turuncu göğüs, CFW serisi.

-Beyaz Göğüs (WB)

Başta söylemek gerekir ki beyaz göğüs olarak isimlendirilen bu renk mutasyonu ülkemizde ve bazı Avrupai ekollerde “Penguen” olarak bilinir. 1930’lu yıllarda ilk olarak Avustralya’da üretildi. 1940’lı yılların ortasına doğru Avrupa’ya gelmiş ve Belçikalı üretici Sir L. Raymackers tarafından üretilerek yayılması sağlanmıştır. Beyaz göğüs mutasyonuna yol açan gen tüylerdeki “eumelanin” pigmentini yok ederek vücuttaki siyah ve gri renkleri ortadan kaldırır. Mutasyonun en önemli özelliği budur. Bu yüzden beyaz göğüslü erkek kuşlarda göğüs barı ve gözyaşı çizgisi bulunmaz fakat boyun çizgileri çok çok soluk bir biçimde varlığını sürdürür. Dişi kuşlarda da benzer şekilde göğüs ve yanaklardaki gri ve siyah bölgeler bulunmaz.

Soldaki dişi sağdaki erkek olmak üzere beyaz göğüslü zebra ispinozu çifti görmektesiniz.

Beyaz göğüs renk mutasyonu otozomal resesif alellerce kontrol edilir ve kalıtımı sağlanır. 

Beyaz göğüs renk mutasyonunu siyah odaklı renkler ile vermemdeki en önemli sebep beyaz göğüs geninin vücuttaki siyah ve gri renkleri ortadan kaldırmasıdır. Bu yüzdendir ki henüz beyaz göğüs özelliği ile kararlı bir kombinasyon elde edilememiştir.