Haftanın Türü : Turuncu Yanaklı Mumgaga

      Sizler de narenciye sever misiniz ? O zaman bu tür tam size göre. Ülkemizde "Turuncu Yanaklı Mumgaga", "Turuncu Yanak", "Portakal İspinozu", "Narenciye İspinozu" gibi çeşitli isimlerle anılan bu sevimli dostumuz şüphesiz ki minicik yapısı ve renklerindeki uyum ile çok dikkat çekici bir tür. Çok yaygın olmasa da ülkemize kafes ortamında üretilen egzotik kuşlardan birisidir. Peki kimdir, nedir, nasıldır ?

     

Fizyolojisi:

Turuncu yanaklı mumgagalar ortalama 10 santimetre uzunluğunda ve 12-15 gram ağırlığında Afrika kökenli ötücü ispinozlar familyasına mensup bir egzotik türdür. Sırt bölgesi, kanatları ve kuyruk uçları kahverengidir. Kuyruğunun arka kısmı koyu kırmızı-turuncu bir renge sahiptir. Başlarının rengi gridir, gagaları koyu kırmızıdır ve gözlerinin etrafında turuncu yamalar vardır. Alt ve boyun bölgelerinde kısmen beyaz renkler bulundurur. Cinsiyetleri arasında belirgin dimorfizm bulunmaz. Yapıları gereği dünyanın en küçük ispinoz türleri arasında yer alırlar. Çeşitli mutasyonları rapor edilse de onaylanmış bir varyasyonu mevcut değildir.

      

Anavatanı: 

     Batı ve Merkez Afrika'da 3.6 milyon kilometrekarelik bir alana yayılmış olarak bulunurlar. Bulundukları başlıca ülkeler ise Angola, Zambiya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Angola ve Gabon'dur. Yaşam alanları çoğunlukla uzun otlu savanalardır. 

      Yaşam Biçimleri:

Üreme mevsimlerinde kısmen saldırgan olabilmelerine karşın esasında çok utangaç kuşlardır. Küçük yapılarının aksine de çok enerjik ve hareketlidirler. Doğada ufak sürüler halinde yaşamlarını sürdürürler. Yerleşik kuşlardır, göç etmezler. 

      Beslenme Biçimleri:

Tohumcul kuşlardır. Tohumlu bitkilerin yeşil ve kurumuş tohumlarını gerek yerden gerekse bitkilerden toplayarak yerler. Üreme mevsimlerinde tohumlara ek olarak kurtlar, larvalar, küçük böcekler, termitler ve yumurtaları gibi hayvansal besinleri de sıklıkla tüketirler. Taze meyve ve sebzelere de asla hayır demezler.

      Ötüşleri:

Erkek kuşlar kendilerine has tiz ve çeşitli olabilen bir tonda seri olarak öterler. Bu kuşları besleyen çeşitli üreticiler bazen karanlıkta da öttüklerini rapor etmişlerdir. 

    

  Cinsiyet Ayrımı: 

En güvenilir cinsiyet ayrımı ötümü takip etmektir. Dişi kuşlar da ses çıkarmasına karşın erkek kuşlar dik olarak öterler. Bunun dışında kıç bölgelerindeki turuncu-sarı renkten de cinsiyetlerini ayırt etmek mümkündür. Erkeklerin kıç bölgeleri dişilere göre daha koyu bir turun-sarı renge sahiptir. 

      Üremeleri:

Turuncu yanaklı mumgagalar doğada yağışlı ve sıcak mevsimlerde ürerler. Yuvalarını yaşadıkları savana iklimine has uzun ve kuru otların üzerine inşa ederler. Genellikle 4 olmak üzere 3-7 arası yumurta bırakırlar. Kuluçka süreleri 12-14 gün arasıdır. Yumurtadan çıkan yavrular 4-5 hafta arasında bağımsızlıklarını kazanırlar.  7-8 hafta içerisinde de ilk tüy dökümüne girerler. Doğadaki kuşlar yavrularını hayvansal besinler ile beslerler. Kafes ortamında da üretilebilen bu tür, genellikle sepet yuvayı tercih ederler. Kafes ortamında ise üreme sezonları ilkbahar-yaz aylarıdır. Salma kafeslerde de üretilebildiği gibi çiftler ayrı ayrı da beslenebilir. Onlara vereceğiniz kuru otlar, ağaç lifleri, telyiz ipleri, hayvan tüyleri gibi malzemeler ile yuvalarını tamamlarlar. Yuvalama dönemlerinde rahatsız etmemeniz gerekir, aksi halde yuvalarını içinde yavru veya yumurta olsa dahi yıkarlar ve terk ederler. Yavrular çıktıktan sonra canlı yem vermeniz gerekebilir, lakin elinizdeki çiftler iyi ıslah edilmiş canlılar ise pekala canlı yem olmadan yavru büyütmelerini sağlayabilirsiniz. 

      Dikkat Edilmesi Gerekilenler: 

Turuncu yanaklı mumgagalar zaman zaman kıskanç ve agresif olabilir, salma kafeslerde besliyor  iseniz takip edip kavga eden kuşları ayırmanız gerekebilir. Sıcağa çok dayanıklı ama soğuğa çok duyarlı kuşlardır, 18 santigrat derecenin altındaki sıcaklıklarda yaşayamazlar. Özünde çok uysal olan bu kuşlara alışmaları için yeteri kadar zaman verir iseniz her türlü ortamda, ekstrem şartlar altında dahi rahatlıkla üretebilirsiniz. 

         Turuncu yanaklı mumgagalar asabi olmayan türler ile uyum içinde yaşayabilir.